Geslaagde Bokashi demodag in het Binnenveld
Onder het oog van belangstellenden werkten boeren en loonwerkers onlangs aan een stevige bokashikuil in de Binnenveldse Hooilanden. De coöperatie Binnenveldse Hooilanden onderzoekt in de pilot ‘Beter bodembeheer met Bokashi’ binnen Boer aan het Roer of het verwerken van natuurmaaisel tot Bokashi leidt tot bodemverbetering met een positief effect op het verdienmodel. Zo werken we tegelijkertijd aan een gezondere bodem en een beter opbrengst voor de boer.
Aan de demonstratie in het veld ging een presentatie van Pieter Struyk van het Louis Bolkinstituut vooraf. Hij stelde tal van aspecten van bokashi aan de orde, zoals de vraag wat bokashi onderscheidt van ‘gewoon gefermenteerd organisch materiaal’. Vermoedelijk zijn dat de toevoegmiddelen. Door een kuil mét en een kuil zónder toegevoegde middelen te vergelijken, kun je zien wat deze middelen doen. Pieter gaf ook een winstwaarschuwing: “bokashi lijkt een positief effect op de bodem te hebben, maar pas na meerjarig onderzoek kun je daarover onderbouwde uitspraken doen.”
Natuurmaaisel
Het is de derde keer dat de boeren van boerencoöperatie ‘De Binnenveldse Hooilanden’ bokashi maken van natuurmaaisel. Dit maaisel is afkomstig uit het natuurgebied waarvan de boeren zo’n 54 ha. in beheer hebben. Het bij elkaar gebrachte maaisel werd opgeladen, naar de kuil gebracht en via een kuilverdeler verdeeld. Daarna werd het vastgereden en van voldoende vocht, microben en steenmeel voorzien. Een heel werk, dat goede onderlinge communicatie en zorgvuldige planning vereist.
Onderzoek
Jan van Ruiswijk is een van de zeven boeren van de coöperatie. Hij was deze dag druk bezig met het vastrijden van de kuil, maar kon even afgelost worden om een toelichting te geven op het hoe en waartoe van bokashi: “Dit is de derde keer dat we bokashi maken. Het proces is steeds anders omdat hoeveelheden en samenstelling van het maaisel per moment verschillen. We leren steeds bij en onderzoeken hoe we een mooi product kunnen maken om toe te passen in onze bedrijfsvoering en eventueel te kunnen afzetten.”
Samenwerken
De boeren hebben inhoudelijk ervaring opgedaan met het maken en vermarkten van bokashi, maar ook het werkproces bleek de moeite waard: “Het is leuk om samen bezig te zijn,” vertelt Jan. “In je eentje kun je geen bokashikuil maken, daarvoor is het te veel werk. Bovendien ben je samen vindingrijker dan in je eentje. Je versterkt elkaar, dat is mooi. Voor ons was dit een kans om zonder grote financiële risico’s dingen uit te proberen. We zijn benieuwd naar eventuele verschillen tussen de kuil zonder en de kuil mét microben en we gaan grondig bekijken of en hoe het maken van bokashi ook in de toekomst uit kan.”