Dealmaker Marleen Gillebaart, Universiteit Utrecht
Elke nieuwsbrief stellen wij iemand voor die meewerkt aan de Regio Deal. Vandaag maakt u kennis met Marleen Gillebaart, sociaal- en gezondheidspsycholoog aan de Universiteit Utrecht. “Als je gedrag wilt veranderen is de sociale context heel belangrijk: Wat geloven mensen? Wat is hun houding? Welke barrières ervaren ze? We onderzoeken daarom binnen de Regio Deal hoe we een omgeving kunnen creëren die gezond en duurzaam eetgedrag stimuleert. Die mensen helpt om een gezonde keuze te maken.”
Gezonde eetomgeving
“Om gezond gedrag te stimuleren is gezond aanbod van eten en drinken nodig. Maar wat is gezond? En hoe verwerk je die kennis in het aanbod dat mensen in hun omgeving tegenkomen?” Aan het woord is Marleen Gillebaart van Universiteit Utrecht. Ze werkt als werkpakketleider van het project Gezonde Eetomgeving nauw samen met Gezondheidswetenschapper Maartje Poelman van de WUR. “Het aanbod van eten en drinken vormt de eetomgeving van mensen. In hoeverre is deze omgeving gezond en wel of niet stimulerend? Met ons project onderzoeken we het aanbod van eten in wijken, bedrijven, de horeca, zorginstellingen en ziekenhuizen. Zo gaan we in 10 wijken in Regio Foodvalley en in de stad Utrecht experimenteren met interventies in de voedselomgeving.”
Unieke samenwerking
Dit project bevindt zich op het snijvlak van psychologie en gezondheidswetenschap. Er wordt bij onderzoek vaak vanuit één invalshoek gekeken. Maar oplossingen voor dit soort vraagstukken vind je juist door kennis uit verschillende vakgebieden te combineren. “Psychologen kijken naar het individu. Maar daarmee ben je er niet. De invloed van de omgeving is misschien een nog wel belangrijkere factor. En hoe meet je die? En wat is een gezond, haalbaar, duurzaam en betaalbaar aanbod? In ons project komen de expertises van beide universiteiten samen. Daardoor kunnen we het hele plaatje compleet krijgen. Die kans krijg je niet vaak, daarin is de Regio Deal Foodvalley echt uniek.”
Co-creatie
De samenwerking binnen de Regio Deal daagt de wetenschappers bovendien uit om samen met de doelgroep aan de slag te gaan. “Door de veranderingen van boven op te leggen krijg je mensen vaak niet mee. Door onderzoek in co-creatie betrekken we mensen vanuit alle lagen van de bevolking, ook in de wijken waar mensen minder mogelijkheden hebben. Zo zijn we op een gelijkwaardige manier in gesprek op een kansrijke bottom-up manier. Hiermee zetten we in op een blijvende verandering voor een gezonde eetomgeving.”
Échte verandering
Gillebaart is al vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van de Regio Deal. Dat beide universiteiten hetzelfde doel hebben, maakt het overbruggen van de verschillen gemakkelijker. “Toch was er soms bij ons ook een barrière,” herinnert Gillebaart zich “we komen uit andere disciplines, dat vergde soms dat we wat langer moesten praten om elkaar goed te begrijpen.” Als voorbeeld noemt ze het jargon, dat bij iedere discipline toch net wat anders was.
Gevraagd naar de grootste uitdagingen voor haar als werkpakketleider? “Het opbouwen van een nieuw onderzoeksteam in tijden van corona was lastig, maar ik ben trots op hoe de jonge onderzoekers toch een vliegende start hebben kunnen maken. Zo werken we met een bevlogen team aan interventies die échte veranderingen gaan brengen.”